ملیت ایرانی اولین مامای قربانی کرونا در دنیا - وبلاگ پتول

به گزارش وبلاگ پتول، رییس انجمن مامایی کشور ضمن تشریح خدمات اجرا شده توسط ماماها در مقابله با کرونا، مسائل این قشر را بر شمرد و گفت: اولین مامای قربانی کووید19 در دنیا، خانم عظمت موسوی هستند که نام ایشان در سایت کنفدراسیون بین المللی مامایی به ثبت رسیده است.

دکتر ناهید خداکرمی در گفت وگو با وبلاگ پتول، ضمن تبریک روز دنیای ماما گفت: شعار امسال این روز ما ماماها در کنار زنان حضور داریم و خرسندیم که با آنها متحد، همگام و همراه هستیم است. معنی این شعار بیانگر این است که ماما در تمام سنین و شرایط جنسیتی زنان و حتی زندگی اجتماعی و خانوادگی آنها همراه آنان است و کلیه احتیاجهای سلامت باروری خانواده ها از بدو تولد تا یائسگی را می تواند دنبال کند. در دنیا می گویند هر زن باید به یک ماما دسترسی داشته باشد و این موضوع جزو معیارهای کیفیت زندگی زنان تلقی می گردد.

وی با اشاره به اقدامات مهمی که کادر مامایی در بحران کرونا انجام داده اند، گفت: یکی از افتخارات وزارت بهداشت در این دوران مدیریت کنترل مناسب بیماری کووید 19 بود که در مقایسه با دنیا شرایط مطلوبی دارد، اما متاسفانه کمتر کسی می داند عمده خدماتی که برای غربالگری و پیشگیری در نظام شبکه های بهداشتی ما انجام شد بر دوش ماماهای شاغل در پایگاه های سلامت و مراکز جامع خدمات سلامت بود. حدود 12 هزار و 200 نفر از ماماها در نظام شبکه که شاغل در این مراکز هستند کار غربالگری را انجام دادند. در هر مرکز 16 ساعته که در کل ایام تعطیلات نوروز نیز در خدمت مردم بودند حدود 4 یا 5 ماما با فداکاری خدمات تریاژ، غربالگری، ارجاع موارد مشکوک و... را انجام می دهند.

خداکرمی با بیان اینکه حدود 17هزار و 500 ماما در بخش درمان کشور مشغول انجام وظیفه اند و کاری که این افراد در این بیش از 70 روز شیوع بیماری کرونا در کشور انجام دادند بسیار چشمگیر بود، توضیح داد: به این ترتیب اگر بیمارستان پذیرش مادران باردار داشت این ماماها در زایشگاه ها، مادران را پذیرفته و خدمات مامایی مورد احتیاج را ارئه داده اند. در مواردی که بخش ویژه ای به مادران باردار مبتلا به کرونا اختصاص یافته بود ماماها کار مراقبت و انجام زایمان را انجام داده اند. البته نباید فراموش کرد که در این بخش اقدامات به شکل تیمی توسط متخصص زنان، متخصص عفونی، متخصص بیهوشی و ماما صورت می گیرد.

وی اضافه کرد: در بعضی بیمارستان ها که زایشگاه های آن تعطیل شد به خاطر آنکه بیمارستان ویژه کرونا محسوب می شد، ماماها در بیمارستان ماندند و در بخش ویژه بیماران عادی مبتلا به کرونا مشغول خدمت شدند. در شبکه های بهداشتی تعداد زیادی از ماماها به این بیماری مبتلا شدند برای اینکه هنگام انجام غربالگری در تماس با فرد مشکوک به کرونا بودند. در این میان دو ماما در بخش بهداشت و یک ماما در بخش زایشگاهی جان خود را از دست دادند. اولین مامای قربانی کووید19 در دنیا، خانم عظمت موسوی هستند که نام ایشان در سایت کنفدراسیون بین المللی مامایی به ثبت رسیده است. در دنیا 4 ماما جان خود را به علت ابتلا به کرونا از دست دادند که یک مورد در انگلستان و سه مورد در کشور ایران گزارش شده است.

خداکرمی با تاکید بر خدمات اجرا شده توسط ماماها در بخش خصوصی، اظهار کرد: این عزیزان هم به صورت 24 ساعته مشاوره تلفنی و آنلاین به مادران باردار انجام می دادند و هم ویزیت حضوری از مادران باردار داشتند. به طور کلی ماماها در این بیش از 70 روزی که از شیوع بیماری در کشور می گذرد اقدامات مناسبی انجام دادند و هیچ مادر بارداری نبود که خدمات دریافت نکند و این موضوع سبب آرامش خاطر یک میلیون و 300 هزار مادر باردار در کشور شد.

وی با اشاره به دلگیری این قشر زحمتکش، گفت: خستگی تمام اقدامات شایسته ای که از سوی ماماها اجرا شده بر تنشان مانده است چراکه حتی یک جمله از سوی مسئولین بیان نشد که چه کسانی این کار عظیم را برای نظام سلامت انجام دادند البته که همیشه به اقداماتی که تا به امروز انجام داده اند افتخار می نمایند. با مدیریت قابل تقدیر وزیر بهداشت و تیم ایشان، فداکاری پزشکان و پرستاران و عملکرد استثنائی ماماها توانستیم به کنترل مطلوب این بیماری برسیم و امیدوارم روز ماما سبب گردد تا مسئولین ما با شفافیت درباره حجم کاری که این عزیزان انجام داده اند سخن بگویند.

وی با بیان اینکه حدود 25 میلیون ویزیت فقط در بخش بهداشت توسط ماماها در این مدت اجرا شده است، اضافه کرد: این موضوع نشان داد که ماما یک نیروی مخصوص خانواده است که نه تنها زنان باردار و زنان در سنین باروری را تحت پوشش قرار داده بلکه احتیاجهای سلامت تک تک اعضای خانواده تحت پوشش خدمات مامایی قرار گرفته اند را برآورده می نماید و خواسته این عزیزان این است که نام حرفه ای خودشان در نظام سلامت را داشته باشند. همانطور که در بخش درمان از این افراد به عنوان ماما یاد می گردد در بخش بهداشت نیز باید نام آنها ماما باشد؛ اگر قرار است کار مراقبت از کل خانواده انجام گردد باید نام این افراد به عنوان مامای خانواده شناخته گردد که امیدواریم این معضل در معاونت بهداشت وزارت بهداشت به زودی رفع گردد. ماماها به عنوان سرباز خط مقدم نظام سلامت از کوچکترین روستاهای کشور در خدمت برنامه های وزارت بهداشت هستند این انتظار را داریم وزارت بهداشت به نیروهای پایه ای خود اهمیت داده و در برنامه ریزی ها از نظرات کارشناسی کسانی که در این سطوح فعال اند استفاده نمایند.

خداکرمی در مورد نحوه نسخه نویسی توسط ماما و پوشش بیمه ای آن اظهار کرد: ماماها یک توضیح وظایف مصوب دارند که به امضای وزیر رسیده است و خواسته ای که داریم این که است که تمام آن خدمات و داروهای نام برده شده تحت پوشش بیمه قرار گیرد؛ اکنون بخشی از این خدمات و داروها تحت پوشش است و اقلام دارویی ذکر شده در این توضیح وظایف کم است. شورای عالی بیمه باید یک جلسه ویژه برای آنالیز شرایط خدماتی که ماماها در کشور ارائه می نمایند و ارتباط آنها با سازمان های بیمه گذار برگزار نمایند و نماینده های ماماها در آن جلسه حضور داشته باشند و ما خواسته های خود را بر اساس اعداد و ارقام اعلام کنیم. همچنین مصوبه هیئت وزیران که از سال 93 اجرایی نشده است را دنبال کنیم. سازمان های بیمه گذار اگر منافع صندوق های بیمه و بیمه گر را درنظر می گیرند باید از تحت پوشش قرار دادن خدمات مامایی استقبال نمایند. محدودیت در این بخش شامل محدودیت در تعداد اقلام، محدودیت در قیمت و... است و این موضوع سبب می گردد مادرانی که تمایل به دریافت خدمات خود از سوی ماما دارند نتوانند خدمات را با پوشش بیمه ای دریافت نمایند و ممکن است مجبور باشد ویزیت جداگانه ای برای مهر کردن خدمات نوشته شده توسط ماما در دفترچه بیمه خود به متخصص زنان پرداخت نمایند؛ در حالی که خدمات توسط ماما ارائه شده است.

وی درباره اقداماتی که ماماها می توانند در راستای افزایش جمعیت انجام دهند، اعلام نمود: عمده خدمات نظام شبکه توسط ماماها ارائه می گردد که در دل آن خدمات سلامت باروری هم وجود دارد اما، خلط شدن خدمات عمومی با خدمات سلامت باروری در نظام شبکه یک مقدار ماماها را دچار محدودیت نموده برای اینکه اختصاصی به این موضوع بپردازند، به همین دلیل تقاضای ما این است که ماما با نام حرفه ای خود شناخته گردد تا مردم با اعتمادی که به این رشته دارند خدمات مربوط به فرزندآوری را از این قشر دریافت نمایند.

خداکرمی اضافه کرد: در بخش فرزندآوری اقدامات بسیار مهمی توسط ماما اجرا شده است؛ در مراکز مشاوره مامایی کلاس های آموزشی توانمندسازی دختران و زوج های جوان به صورت مشاوره پیش از ازدواج ارائه می گردد، در دوران بارداری انگیزه فرزند پروری افزایش یافته و پس از زایمان با مراقبت های ماما از مادر شیرده می بینیم که میل به باروری مجدد در مادران را افزایش داده است؛ چراکه علاقه مندی به لحظه تولد با زایمان طبیعی در مادر ایجاد شده است. پدر می تواند هنگام زایمان حضور داشته باشد و مادر نیز می تواند براساس فیزیولوژی بدن خود زایمان کند. فکر می کنم مشکل فعلی، میزان ازدواج به نسبت جمعیت آماده به ازدواج باشد. از سوی دیگر مسائل اجتماعی میزان طلاق نگران نماینده است و نباید فراموش کرد تمام این موارد به یکدیگر متصل اند.

رییس انجمن مامایی کشور بااشاره به اینکه کمبود نیروی انسانی در مراکز زایشگاهی زیاد است، توضیح داد: بخشی از این کمبود را با طرح مامای همراه که بسیار طرح موفقی بود جبران می کنیم. حجم نیروهایی که فارغ التحصیل شدند نسبت به میزان جذب این نیروها همخوانی ندارد؛ البته این به معنای آن نیست که مازاد بر احتیاج نیرو تربیت شده است. تعداد ماماهای تربیت شده تقریبا متناسب با جمعیت کشور است، اما سیستم سلامت ما پتانسیل جذب آنهارا ندارد؛ چراکه کمبود منابع، سیاست های غلط و... همچنان بر سر راه است. جذب نیرو به درستی صورت نمی گیرد. به عنوان مثال در سال 97 حدود 4600 پست مامایی توسط سازمان مدیریت و برنامه ریزی برای جذب ماما اختصاص داده شد اما، نصف این عدد در نظام سلامت برای جذب ماما و نصف مابقی را نیروهای دیگر جذب کردند. اخیرا در سه دانشگاه کشور بر خلاف تشکیلات سازمانی برای پست رئیس اداره مامایی از فردی با تحصیلات متخصص استفاده کردند. باید یک ساماندهی در تشکیلات از سوی وزارت بهداشت را ببینیم که امیدوارم این مهم در امسال تحقق یابد.

وی در مورد میزان اختصاص حق زایمان به ماما در بیمارستان ها، اضافه کرد: از زمان دولت هشتم بخشنامه ای توسط وزیر وقت صادر شد که طبق آن 15 الی 20 درصد تعرفه زایمان به ماما اختصاص پیدا می کرد. در زمان طرح تحول سلامت از آنجایی که یکی از اهداف آن ترویج زایمان طبیعی بود این عدد به 30 درصد افزایش یافت و قرار شد ماماهای شاغل در زایشگاه 30 درصد تعرفه کل زایمان های اجرا شده در آن بیمارستان ها را دریافت نمایند که موضوعی طبیعی است؛ چراکه حتی اگر مادر به صورت سزارین زایمان کند، باز هم مراقبت های لازم توسط ماما صورت می گیرد. در زایمان طبیعی نیز کل فرایند توسط ماما انجام می گردد، اما متاسفانه پرداخت های ما ناعادلانه است و پس از مدتی این نحوه از پرداخت متوقف شد یعنی زایمان را ماما انجام می دهد، در بعضی موارد متخصص مهر خود را می زند و تعرفه به او اختصاص می یابد و گاهی مواقع نیز حتی اگر شخص ماما از مهر خود استفاده کند بازهم تعرفه زایمانی به ماما تعلق نمی گیرد. البته این موضوع در بخش خصوصی متفاوت است این مشکل شامل این بخش نمی گردد. اگر ماما زایمان را انجام دهد حدود 50تا 70 درصد تعرفه زایمانی به ماما پرداخت می گردد. حل این مشکل در بخش دولتی می تواند سبب افزایش انگیزه ماماها گردد؛ گرچه تا امروز مسائل پرداختی تاثیری در میزان خدمات ماماها نداشته است اما می تواند سبب ایجاد فرسودگی شغلی گردد.